'Il-Gvern Malti kien ħoloq mostru li ma jaħdimx' - l-eks Kap Eżekuttv tal-ARRIVA

"Bl-għan li jintroduċi regolamenti fit-trasport pubbliku, il-Gvern ta' Malta ħoloq monstru li ma jaħdimx. Saru ħafna wegħdiet li ma ssarfux. F'Malta kien hemm diżastru totali. Rata ma titwemminx ta' inċidenti bil-karozzi tal-linja".

Dawn huma dikjarazzjonijiet li għamilhom l-eks Kap Eżekuttiv ta' Arriva f'Malta, David Martin f'intervista ma' Route One.  David Martin, kiser is-silenzju fuq dak li ġara f'Malta u ta' spjegazzjoni ta' kif jara li seħħew l-affarijiet.

Fl-intervista intqal li l-ARRIVA topera servizzi f'14-il pajjiż Ewropew. Jingħad li l-kumpanija ħadmet taħt diversi mudelli u hi meqjusa bħala mudell ta' suċċess.  L-istess rapport jgħid li "Malta kien diżastru assolut. Kullimkien fl-Ewropa, is-servizz tal-ARRIVA kien suċċess imma mhux f'Malta".

Ir-rapport jiddeskrivi s-servizz tat-trasport pubbliku f'Malta bħala 'free for all' u li kellu jinbidel għal wieħed regolat simili għal dak ta' pajjiżi oħra.  Jintqal li dan ġie milqugħ minn resżistenza minn sidien ta' karozzi tal-linja u din kienet waħda mir-raġunijiet tal-falliment.

David Martin jgħid li "Malta kienet diżastru totali.  Ix-xufiera f'Malta kienu jħaddmu karozzi tat-tip Leylands. Kuluriti u mżejin imma bla struttura u bla regolamenti.  Kienet flotta ta' karozzi qodma. Karozzi mhux aċċessibbli. Kienu misjuqa b'entużjażmu imma b'servizzi limitati filgħaxija u fi tmiem il-ġimgħa. Kien pass kbir biex ikun regolat dan is-settur. Tfajna t-tender għal skeda speċifikata. Mingħajr ma kien hemm infrastruttura biex tappoġġja dik l-istess skeda u b'diversi nuqqasijiet fosthom it-traffiku lejn l-università, l-isptar u lejn l-iskejjel".

David Martin jgħid li "għamilna diversi żbalji fosthom dak li wegħdna affarijiet li ma stajniex inwettqu. Ma fhimniex l-impatt li kien se jkollha l-konġestjoni tat-traffiku fuq is-servizz.  Ma' fhimniex id-differenza bejn sistemi intiżi għat-turisti, u l-fatt li l-Pulizija ma kinitx se tagħmel kontroll tat-traffiku. Dan flimkien ma' wegħdi mill-awtoritajiet lokali li kien se jkollna l-bus lanes. Imma għall-ammont ta' raġunijiet xejn ma sar minn dan u kollox mar ħażin."

 

Itenni li fl-ewwel sitt xhur inbidlu 90 fil-mija tal-iskeda u tħabbtu biex iżommu l-istandards fis-sewqan. "Ir-rata ta' inċidenti li kellna kienu xi ħaġa li ma titwemminx. Il-kwalità tax-xufiera kienet ħażina ħafna".

Jenfasizza li "t-tagħlima kienet li meta sejjer x'imkien ġdid u li fih se tagħmel kollox f'daqqa b'appoġġ fqir u li m'hux b'saħħtu, ir-riżultat ikun falliment."

Ta' min jgħid li l-ARRIVA kienet bdiet topera f'Lulju tas-sena 2011 b'dikjarazzjoni tal-Ministru Austin Gatt li 'żmien il-bużullotti kien spiċċa'. Sa Diċembru tas-sena 2013, l-ARRIVA kellha telf ta' €50 miljun.  Fl-ewwel ta' Jannar l-ARRIVA waqfet topera f'Malta. 

 

Ritratt: Ian Noel Pace